Türk girişimciler için yeni bir yatırım fırsatı arıyorsanız, Makedonya’da şirket kurmak son yıllarda giderek daha popüler hale gelen bir seçenek. Kuzey Makedonya, düşük vergi oranları, hızlı kuruluş süreci ve stratejik konumu ile Balkanlarda iş kurma fırsatları arayanlar için cazip bir destinasyon sunuyor.
Neden Makedonya'da Şirket Kurmalı?
Makedonya, son yıllarda yatırımcılar için Balkanlar’da parlayan bir yıldız hâline geldi. Bunun temel nedeni yalnızca düşük maliyetler değil; aynı zamanda oldukça cazip bir vergi sistemi, hızlı bürokratik süreçler ve yatırımcılara sağlanan kapsamlı teşviklerdir.
Vergi Avatanjı ve Düşük Maliyetler
Birçok Avrupa ülkesinde şirket kurmak ciddi vergi yüklerini beraberinde getirirken, Makedonya bu konuda dikkat çekici bir istisna oluşturuyor. Ülkede kurumlar vergisi oranı yalnızca %10. Bu oran, Avrupa Birliği aday ülkeleri ve hatta pek çok üye ülke ile karşılaştırıldığında en düşüklerden biri. Aynı zamanda kişisel gelir vergisi de yine %10 oranında sabitlenmiş durumda. Yani ister şirket kârından ister bireysel gelirden söz edelim, ödeyeceğiniz vergi oranı öngörülebilir ve oldukça düşük.
Katma Değer Vergisi (KDV) açısından da yatırımcıyı zorlamayan bir sistem mevcut. Genel KDV oranı %18 iken, temel tüketim ürünlerinde bu oran %5’e kadar iniyor. Böylece hem işletmelerin genel giderleri azalıyor hem de tüketiciye yönelik faaliyetlerde rekabet avantajı elde edilebiliyor.
Serbest Bölge Teşvikleri
Makedonya’da yatırım yapmayı daha da cazip kılan bir diğer unsur ise ülkenin sunduğu serbest ekonomik bölgeler. Bu bölgeler, yatırımcıya vergi avantajlarının ötesinde doğrudan maliyet indirimi sağlayan fırsatlar sunuyor. Örneğin, bir şirket bu bölgelerde faaliyet göstermeye başlarsa ilk 10 yıl boyunca kurumlar vergisi ve gelir vergisinden tamamen muaf tutulabiliyor.
Bununla da sınırlı değil. İthal edilen makine, teçhizat ve diğer ekipmanlar için KDV ve gümrük vergisi ödenmiyor. Ayrıca devlet, altyapı hizmetlerini ücretsiz sağlıyor ve arsa kiralama ücretlerini oldukça düşük seviyelerde tutuyor. Yani hem ilk yatırım maliyetleri azalıyor hem de uzun vadeli işletme giderleri ciddi oranda düşüyor. Bu sistem özellikle üretim ve teknoloji yatırımları için oldukça uygun bir zemin hazırlıyor.
Makedonya'da Hangi Şirket Türleri Kurulabilir?
Kuzey Makedonya’da şirket kurmak isteyen girişimciler için farklı ihtiyaçlara ve büyüklüklere uygun çeşitli şirket türleri mevcut. En yaygın tercih edilen yapılar, Sınırlı Sorumlu Şirket (DOO) ve Anonim Şirket (AD)’dir. Aşağıda bu türlerin özelliklerini detaylarıyla bulabilirsiniz.
Sınırlı Sorumlu Şirket (DOO – “Drushtvo so Ogranichena Odgovornost”)
Makedonya’da en sık tercih edilen şirket türüdür. Küçük ve orta ölçekli işletmeler, girişimciler ve bireysel yatırımcılar için oldukça uygundur.
Tek kişiyle kurulabilir: DOO, ister tek ortaklı ister çok ortaklı olarak kurulabilir. Bu da özellikle bireysel girişimciler için büyük kolaylık sağlar.
Minimum sermaye: Kuruluş için gerekli asgari sermaye 5.000 €’dur. Bu tutar nakit olarak banka hesabına yatırılabilir veya makine, ekipman gibi ayni sermaye ile de karşılanabilir.
Kuruluş süreci hızlıdır: Gerekli belgeler hazırlandıktan sonra şirket kaydı birkaç saat içinde tamamlanabilir; uygulamada süreç genellikle 1–3 iş günü sürer.
Kolay yönetim: DOO’lar karmaşık yönetim yapılarından uzaktır. Yönetim genellikle tek müdürle sağlanabilir ve karar alma süreçleri esnektir.
Vergisel avantajlardan yararlanır: Serbest bölgede kurulan bir DOO, 10 yıla kadar vergi muafiyeti gibi avantajlardan yararlanabilir.
Anonim Şirket (AD – “Akcionersko Drushtvo”)
Daha büyük ölçekli yatırımlar ve halka açılmayı planlayan işletmeler için uygundur.
Minimum 2 ortak gerekir: AD, en az iki kişi tarafından kurulmalıdır. Bu, yapının daha kolektif bir ortaklık modeli üzerine inşa edildiğini gösterir.
Yüksek sermaye gerektirir: Anonim şirket kurmak için asgari 25.000 € sermaye zorunludur. Bu da genellikle büyük yatırım projeleri için uygundur.
Karmaşık yönetim yapısı: AD’lerde yönetim kurulu, denetim kurulu gibi farklı kurumsal yapılar oluşturulur. Bu, özellikle kurumsal yatırımcılar için gereklidir ancak daha karmaşık bir yönetim yapısı anlamına gelir.
Halka açılabilir: AD yapısı, ileride hisselerin borsada işlem görmesini planlayan şirketler için uygundur.
Şeffaflık ve düzenli raporlama: Anonim şirketler yıllık raporlama ve denetim yükümlülüklerine tabidir, bu da yatırımcı güvenini artırır.
Şirket Kurma Süreci Nasıl İşler?
Gerekli Belgeler
Şirket kurmak için ilk adım, gerekli belgeleri eksiksiz ve doğru şekilde hazırlamak. Kuruluş sürecinde sizden istenecek belgelerin başında, şirket ortaklarına ait pasaport fotokopileri gelir. Bu belgeler, noter onaylı tercümeleriyle birlikte sunulmalıdır.
Bir diğer önemli belge, şirketin ana sözleşmesidir. Bu, şirketin adı, amacı, faaliyet alanı, ortakların görevleri gibi bilgileri içerir ve Makedonca hazırlanması zorunludur. Ayrıca şirketin faaliyet alanını belirten bir NACE kodu seçmeniz gerekir.
Kurucuların imzalayacağı bir başvuru dilekçesi ve şirketin faaliyet göstereceği yasal adresin belgelenmesi (örneğin kira kontratı) de zorunlu belgeler arasında yer alır. Son olarak, Makedonya’da yasal olarak bir mali müşavirle anlaşma yapmanız gerekir. Hatta bu sözleşme, kayıt için sunulması gereken belgelerden biridir.
Belge Çeviri ve Noter Süreci
Yabancı yatırımcılar için en dikkat edilmesi gereken konulardan biri belge çevirileridir. Türkiye’den gelen belgeler Türkçe olduğu için, tüm evrakların Makedonca’ya yeminli tercüman tarafından çevrilmesi ve noter onaylı hale getirilmesi gerekir. Bu adım hem yasal bir zorunluluk hem de sürecin sorunsuz ilerlemesi açısından oldukça önemlidir.
Bu konuda hizmetlerimizden faydalanmak için Makedonca Çeviri sayfamızı inceleyebilirsiniz.
Kuruluş Süresi ve Maliyet
Şirket kurma işlemleri Makedonya’da oldukça hızlı ilerliyor. Evraklar tamamlandıktan sonra, tek durak ofis olarak adlandırılan kayıt merkezlerinde başvuru yapılıyor. Başvurunun ardından, şirketin resmî olarak tescili genellikle 2 saat içinde tamamlanıyor. Ancak hazırlık ve çeviri işlemleri de göz önünde bulundurulduğunda tüm sürecin 3 ila 7 iş günü arasında tamamlandığını söyleyebiliriz.
Maliyet açısından ise, resmi kuruluş için ödenecek ücretler oldukça düşük. Tüm noter ve tercüme masrafları, muhasebe hizmetlerinin ilk ödemeleri dâhil olmak üzere, toplam kuruluş maliyeti genellikle 1.000 ila 1.500 € arasında değişmektedir. Ancak bu tutarın, minimum sermaye olan 5.000 €’dan ayrı olduğunu unutmamak gerekir.
Banka Hesabı Açmak
Şirketinizi kurduktan sonra bir ticari banka hesabı açmanız gerekecek. Bu aşamada banka sizden şirket tescil belgesi, vergi numarası, ana sözleşme ve yöneticinin noter onaylı imza beyannamesi gibi belgeleri isteyecektir. Bankalar ayrıca şirket yöneticisinin kimlik belgelerinin orijinallerini de talep edebilir. Türkiye kökenli yatırımcılar için sevindirici bir haber: Makedonya’daki birçok banka Türkçe hizmet verebiliyor.
Kuruluş Sonrası Mali Yükümlülükler
Şirket kurmakla iş bitmiyor, düzenli olarak yerine getirmeniz gereken bazı mali ve idari yükümlülükler de bulunuyor. Her ay bir mali müşavirden hizmet almanız zorunlu ve bu hizmetin aylık maliyeti ortalama 50 € civarında. Eğer KDV mükellefiyseniz, aylık ya da üç aylık KDV beyannamesi sunmanız gerekiyor.
Bunun yanı sıra, yıllık kurumlar vergisi beyannamesi vermeli ve çalışanlarınız varsa sosyal güvenlik primlerini zamanında yatırmalısınız. Elektronik imza edinmek ve yıllık faaliyet raporlarını Ticaret Siciline bildirmek de bu yükümlülükler arasında.
Profesyonel Destek Alın
Makedonya’da şirket kurmak, özellikle vergi avantajları ve stratejik konum nedeniyle Türk girişimciler için cazip bir seçenek. Düşük kurumlar vergisi, hızlı kuruluş süreci ve AB aday ülkesi olma avantajı, bu ülkeyi yatırım için değerlendirilmesi gereken bir destinasyon haline getiriyor.
Şirket kurma sürecinde en kritik adımlardan biri, tüm belgelerin doğru şekilde hazırlanması ve çevrilmesidir. Özellikle noter onaylı çeviri gereksinimleri, sürecin en hassas kısmını oluşturuyor. Bu aşamada deneyimli ve güvenilir bir çeviri hizmeti almak, hem zaman kaybını önler hem de hukuki sorunları engeller.
Balkanlarda iş kurma fırsatlarını değerlendirirken, her adımın titizlikle planlanması gerektiğini unutmayın. Doğru rehberlik ve profesyonel destek ile Makedonya’da başarılı bir yatırım gerçekleştirebilirsiniz.